بنابر نیاز روزافزون برساختن واژه های هم تراز #فارسی در برابر اصطلاحات و لغات تخصصی انگلیسی خالص یا ترکیبی با زبان های دیگر یا واژه ها و ترکیباتی که به مناسبت نیازهای روزافزون باید ساخته شوند؛ موارد زیر از سوی دکتر محمد احیائی پیشنهاد شده است. این نوشتار به روز می شود.
۱- گنجدانه برای واژه «بلوک بذر» (ترکیب انگلیسی و عربی) پیشنهاد شده است. این محصول از ترکیب خاک، مواد جاذب آب و دانه های گیاهی درست شده که برای کاشت در مراتع و جنگل ها به کار برده می شود. لازم به یادآوری است این نوع محصول و بذرکاری برای اولین بار توسط مهندس مصطفی خوشنویس در سال 1395 ابداع شد و در شاخه کوهستانی باغ گیاهشناسی ملی ایران به صورت آزمایشی کشت گردید. در همان برنامه واژه گنجدانه به عنوان برابرنهاد، پیشنهاد شد که مورد پذیرش ایشان و جمع همکاران و داوطلبان بذرکاری قرار گرفت.
۲- یاوری برای واژه ی #Governance که به فارسی حکمرانی ترجمه شده است. لازم به یادآوری است این واژه نخستین بار در نشست های مشورتی فائو در سال 1395 پیشنهاد شده ولی از آن رو که حکمرانی به صورت جسته و گریخته استفاده می شود، هنوز یاوری مورد توجه شایسته قرار نگرفته است.
یاوری و یاری از ریشه واژه وئیریو اوستایی است که در فارسی به صورت شهریور و شهریاری هنوز کاربرد دارد. در حوزه ی زیستی فرهنگی منابع طبیعی نیز با واژه های آبیاری، شیرواره و غیره در معنای «همدلانه و مشارکتی کاری را انجام دادن» رواج دارد. بدین ترتیب تناسب لازم را برای ترکیب الگوهای بالا به پایین و پایین به بالا داراست. بدین ترتیب با توجه به نزدیکی کاربردی مناسبی که با موضوع دارد پیشنهاد می شود با استفاده از آن ریشه، واژه های یاوری و یاورانه و ترکیبات آن ها به جای حکمرانی یا زمامداری استفاده شود تا از مشکلات مربوطه پیشگیری شود.
با توجه به کاربرد پیشوند و پسوند ترکیبات:
یاوری، واره، ور،یاری
می توانند در پسوند بیایند: جنگل یاور، جنگل واره، جنگل ور، جنگل یار: شخصی که در تصمیمات و اجرای حفاظت و حمایت و بهره وری پایای جنگل به طور کامل با دست اندرکاران دیگر مشارکت دارد.
می توانند در پیشوند بیایند: یاور جنگل، واره جنگل، ورجنگل، یارجنگل که بسته به وزن و آهنگ و معانی مشابه امکان انتخاب هست.
۳- واژه «ماناکشت» برای #Permaculture که برای نخستین بار در همین یاددداشت ها در وبگاه و کانال رسمی #یاوران_سرزمین_آریا پیشنهاد می شود.
۴- واژه ی «پایاکشت» به جای ترکیب #Sustainable_agriculture که آن نیز برای نخستین بار در همین صفحه ها پیشنهاد می گردد.
۵- در برابر #food_sovereignty ترکیب «حاکمیت غذا» رواج یافته که هم ترکیبی عربی است و بنابراین از نظر زایایی در زبان فارسی عقیم است و هم از نظر معنایی درست نمی باشد.
این اصطلاح خاص، مربوط به جنبشی برای به دست آوردن حق تصمیم گیری و اختیار در مورد تولید، فروش و مصرف خوراک و فرهنگ مرتبط با آن به شیوه های بوم شناختی و پایا است. برای برابر نهاد این ترکیب «#خوراک_سروری» پیشنهاد می شود.
محمد احیائی
به روز شده : ۱۵/۳/۱۳۹۶
@coariya
http://coariya.org/mainsite/details.asp?itemid=711
