بنیادهای جان و خردی هنر، فرهنگ، شهرنشینی و شهریاری ایران (یادداشت نخست)
یادداشت پیشین در بنیاد جان و خردی و سیمرغی ایران، پیش زمینه ی بسیار فراگیر آن ها را برای جاودانگی این سرزمین و فرهنگ و هنرش نشان داد. برای روشنگری بهتر جان و خرد و نشان دادن بخش های در هم تنیده آن به ویژه در هنر ایران؛ یادداشت هایی در پی می آید تا گستردگی و بزرگی آن بیشتر روشن گردد.
گزینه های زیر از ویژگی های برجسته ی هنر، فرهنگ و شهرنشینی و شهریاری ایران هستند:
۱- خرد
۲- جان
۳- گوناگونی زیستی فرهنگی، همراه با یکپارچگی که همانا بروز جان و خرد در چهره های گوناگون اند.
جان و خرد ریشه ای ترین و درونی ترین بخش کهکشان و الگوواره هنر و فرهنگ ایرانی و بروز و رُخ نمونِ گوناگونیِ آن ها، برونی ترین بخش های آن اند.
برای نمونه فرش که یکی از بهترین نمودهای هنر ایران در جهان است، از همین الگو برگرفته شده: الگوی جان و خرد که در چهره هایی بس گوناگون رخ نموده است.
دیگری شاهنامه است که خود آیینه ی نمایانِ هنر و فرهنگِ ایرانی می باشد که آن نیز بر همین شیوه است و دارای بخش های بسیار گوناگون از درونی ترین تا برونی ترین نمودهای فرهنگ، هنر، شهریاری و شهرنشینی در ایران است.
چنان که یادآوری شد در این دو نمونه بسیار با ارزشِ جهانیِ برگرفته شده از هنرِ ایران، پدیدارهای جان و خردی به روشنی بروز یافته اند.
در یادداشت هایی که از این پس در باره ی بنیادهای جان و خردی هنر و فرهنگ ایران نوشته می شود؛ واکاوی بنیادین فرش در آینه شاهنامه بیشتر گشوده خواهد شد.